Zakres odpowiedzialności za długi małżonków zależy od rodzaju ustroju majątkowego, który obowiązuje między małżonkami. Wspólność majątkową powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa, jednak możną ją ograniczyć lub rozszerzyć w drodze małżeńskiej umowy majątkowej, którą sporządza się u notariusza. Jaki jest zakres odpowiedzialności za długi współmałżonka?
Majątek wspólny małżonków, a majątek osobisty
W przypadku wspólności ustawowej majątek małżonków możemy podzielić na majątek wspólny i majątek osobisty każdego z małżonków. W skład majątku wspólnego wchodzą wszystkie przedmioty nabyte przez oboje lub jednego z małżonków w czasie trwania małżeństwa, tj. m.in. wynagrodzenie za pracę lub dochody z majątku osobistego (np. wynajem osobistego mieszkania).
Więcej: Wspólny majątek – co warto wiedzieć przed rozwodem?
Majątek osobisty małżonków
Z kolei składniki tworzące wyłączny majątek osobisty każdego z małżonków zostały wymienione w art. 33 k.r.o. i są to m.in. darowizny, przedmioty nabyte przed małżeństwem, przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, prawa niezbywalne przysługujące tylko jednej osobie (np. alimenty).
Czy darowizna lub spadek podlegają podziałowi po rozwodzie? Przykład
Odpowiedzialność za długi małżonków – wspólność majątkowa
W przypadku ustawowej wspólności majątkowej kwestia odpowiedzialności za długi przedstawia się w sposób następujący.
- zobowiązania zaciągnięte przez małżonków wspólnie – możliwa jest egzekucja ze wszystkich mas majątkowych, tj. zarówno majątku osobistego każdego z małżonków, jak i majątku wspólnego małżonków.
- zobowiązania zaciągnięte tylko przez jednego małżonka, ale za zgodą drugiego małżonka – możliwa jest egzekucja z całego majątku wspólnego małżonków (art. 41 § 1 k.r.o.), a także z majątku osobistego dłużnika. Nie jest możliwa w takim wypadku egzekucja z majątku osobistego małżonka, który nie jest stroną umowy.
- zobowiązania zaciągnięte tylko przez jednego małżonka bez zgody drugiego małżonka – można prowadzić egzekucję tylko majątku osobistego dłużnika, a także w mocno ograniczonym zakresie z majątku wspólnego małżonków, tj. z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej. Z majątku osobistego drugiego małżonka, a także z pozostałych składników majątku wspólnego wierzyciel nie może dochodzić zapłaty. Podobnie kształtuje się odpowiedzialność za długi małżonka związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, przy czym wierzyciel wtedy może prowadzić również egzekucję także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa (art. 41 § 2 i 3 k.r.o.).
Więcej: Co wchodzi w skład majątku osobistego każdego z małżonków
Długi na zaspokajanie potrzeb rodziny – wspólna odpowiedzialność
Wyjątek stanowią zobowiązania za długi zaciągnięte na zaspokajane zwykłych potrzeb rodziny, przez które rozumie się normalne, codzienne potrzeby rodzinny, wymagające oczywistego zaspokojenia bez potrzeby podejmowania przez małżonków specjalnych decyzji. W takiej sytuacji małżonkowie zawsze odpowiadają solidarnie za długi, chociażby zostały zaciągnięte tylko przez jednego z małżonków i bez wiedzy drugiego.
Odpowiedzialność za długi małżonka przy rozdzielności majątkowej
W przypadku umowy o rozdzielności majątkowej (tzw. intercyzy) brak jest majątku wspólnego i każdy z małżonków dysponuje własnym majątkiem osobistym.
Więcej: Rozwód a separacja – czym się różnią?
Rozwód a rozdzielność majątkowa małżonków
W przedmiocie rozwodu należy wskazać, że nie zmienia on stanu już istniejących zobowiązań finansowych, a jedynie ma wpływ na odpowiedzialność za nowo zaciągnięte długi. Z chwilą rozwodu powstaje bowiem rozdzielność majątkowa między małżonkami z mocy prawa.
Zapraszamy też na fanpage kancelarii >>
